بیرون زدگی یا فتق دیسک کمر یکی از بیماری های مهم و شایع ستون فقرات است که با بروز کمردرد شدید و ناتوانی د رخم و راست کردن کمر مشخص می شود.
دیسک ها حاوی ماده ژلاتینی مانندی هستند که به صورت یک بالشتک قابل انعطاف پذیر بین دو مهره مجاور در ستون فقرات قرار دارند و به جذب فشارهایی که به ستون فقرات وارد می شود کمک می کنند و از این طریق نقش اساسی در محافظت از مهره ها و جلوگیری از آسیب دیدگی مهره ها دارند.
دیسک ها همچنین موجب آسان تر شدن حرکت مهره ها بر روی یکدیگر می شوند و آسیب دیدگی آن ها سبب بروز اختلال در عملکرد ستون فقرات می شود.
خروج این ماده ژلاتینی مانند سبب وارد شدن فشار بر ریشه های عصبی نخاعی در آن قسمت از مهره ها و بروز عوارضی برای فرد می شود.
بلند کردن اجسان سنگین ، وارد شدن فشار شدید به ستون فقرات، حرکات ناگهانی ستون فقرات و افزایش سن از مهم ترین عواملی هستند که خطر فتق دیسک کمر را افزایش می دهند.
همان طور که گفته شد افزایش سن یکی از عوامل خطر برای بروز این آسیب است چراکه با بالا رفتن سن میزان رطوبت دیسک ها کاهش یافته و آسیب پذیر می شوند.
علائم بیماری بسته به محل دقیق مهره ای که عارضه در آن رخ داده متفاوت است، بطور مثال در صورتی که آسیب ایجاد شده بین مهره ۴ و ۵ کمری باشد، فشار روی ریشه پنجم کمری بیشتر بوده و سبب ایجاد اختلالاتی در حرکت شست پا به طرف بالا و انتشار درد به ساق پا می شود.
درد ناشی از فتق دیسک کمر از خفیف تا شدید متغیر است و حتی ممکن است بحدی شدید شود که سبب خانه نشین شدن فرد شود.
علائم فتق دیسک کمر
- احساس درد در کمر و انتشار آن به اندام های تحتانی
- بی حسی و گزگز کردن اندام های تحتانی
- تشدید درد هنگام نشست و برخاست و خم شدن از کمر
- خشکی و کاهش انعطاف پذیری ستون فقرات
- ناتوانی در راه رفتن به مدت طولانی
- گرفتگی عضلات کمر
- اختلال در حفظ تعادل
- ضعف و بی حسی شدید در اندام تحتانی ، کاهش شدید حس در اندام های تحتانی ، بی اختیاری ادرار و مدفوع و فلج اندام ها از مشکلاتی هستند که فتق دیسک کمر در صورت پیشرفت بیماری و در موارد حاد ممکن است به همراه داشته باشد.
دلایل فتق دیسک کمر
- آسیب دیدگی مهره ها در اثر وارد شدن ضربه یا سقوط از ارتفاع
- بلند کردن و حمل اجسام سنگین
- حرکات ناگهانی کمر
- وارد شدن فشار بیش از حد بر مهره ها در نتیجه شرایط شغلی و ورزشی سنگین
- افزایش سن
- آرتروز کمر ، اضافه وزن شدید ، بارداری و عوامل ژنتیکی نیز ریسک بروز این بیماری را افزایش می دهند.
- فعالیت شدید بدنی بدون آمادگی قبلی
درمان فتق دیسک کمر
خوشبختانه بسیاری از مبتلایان به این بیماری با روش های غیرجراحی همچون ورزش و فیزیوتراپی به بهبودی می رسند.
در موارد شدید این بیماری ممکن است موجب فلج اندام های تحتانی و یا بی اختیاری در دفع ادرار یا مدفوع شود که نیازمند انجام جراحی در کمترین زمان ممکن است.
استراحت و اجتناب از نشستن به مدت طولانی برای جلوگیری از تشدید درد و سایر مشکلات بیمار ضروری است.
پزشک متخصص برای تشخیص دقیق بیماری و شدت آن و همچنین افتراق آن از سایر بیماری ها از روش هایی همچون رادیوگرافی، سی تی اسکن، ام آرآی و نوار عصب و عضله استفاده می کند.
استراحت و اجتناب از انجام فعالیت های سنگین در فاز حاد بیماری ضروری است.
قرار دادن کمپرس گرم بر روی محل دردناک برای تسکین درد موثر است.
استفاده از کمربندهای طبی نیز با کاهش تحرک ستون فقرات به تسکین درد و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک می کند.
نشستن به مدت طولانی و فعالیت هایی که با خم و راست کردن کمر همراهند باید به حداقل برسند.
تمرینات ورزشی ، تکنیک های درمان دستی، لیزر تراپی با لیزر پرتوان و الکتروتراپی از جمله مهم ترین مدالیته های فیزیوتراپی در درمان دیسک کمر هستند.
استفاده از داروهای مسکنی مانند ناپروکسن، دیکلوفناک و ایبوپروفن نقش موثری در تسکین علائم بیماری دارد.
داروهای کورتونی تزریقی و داروهای شل کننده عضلانی نیز برای برخی بیماران توسط پزشک متخصص تجویز می شود.
جراحی در صورتی که روش های ذکر شده نتوانند کمکی به بهبود شرایط بیمار بکنند انجام می گیرد.
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی در کرج – کلینیک فیزیوتراپی در کرج – متخصص فیزیوتراپی در کرج – بهترین فیزیوتراپی کرج