آموزش همبستگی در SPSS

آزمون های همبستگی برای بررسی رابطه بین دو یا چند متغیر به کار می‌روند. همبستگی به معنای هم‌تغییری دو متغیر است که از آن استنباط می‌شود افزایش یا کاهش یک متغیر با افزایش یا کاهش متغیر دیگر همراه است. به عنوان مثال، بین هوش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان رابطه مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه هوش دانش‌آموزان بیشتر باشد، نمره پیشرفت تحصیلی آن‌ها نیز افزایش می‌یابد. آزمون های همبستگی به دو دسته آزمون های پارامتریک و ناپارامتریک تقسیم می‌شوند. در صورتی که مقیاس متغیرها فاصله ای یا تسبی و توزیع متغیرها نرمال باشد، از آزمون های همبستگی پارامتریک مانند آزمون همبستگی پیرسون و در غیر این صورت از آزمون های همبستگی ناپارامتریک استفاده می‌گردد.

1. 1.  آزمون همبستگی پیرسون (Pearson Correlation Coefficient)
   2.  آزمون‌های همبستگی ناپارامتریک
      1. ضریب همبستگی رتبه­ ای اسپیرمن (Spearman Correlation Coefficient)
      2. ضریب همبستگی رتبه‌ای کندال tau- b) b)
      3. ضریب همبستگی رتبه‌ای کندال tau- c) c)
      4. ضریب گاما (Gamma)
      5. ضریب d سامرز (Somers’ d)
      6. ضریب همبستگی تتراکوریک (tetrachoric correlation cooefficient)
      7. ضریب همبستگی دو رشته‌ای نقطه‌ای (point- biserial correlation coefficient)
      8. ضریب همبستگی دو رشته‌ای (biserial correlation coefficient)
      9. ضریب همبستگی اتا (η)
      10. آزمون مجذور خی (χ۲) دو متغیره (آزمون استقلال)
      11. ضریب فی (phi coefficient)
      12. ضریب توافقی (Contingency coefficient)

آزمون همبستگی پیرسون (Pearson Correlation Coefficient)

• ضریب همبستگی برای توصیف شدت رابطه بین متغیرها به کار می‌رود.
• رابطه علت و معلولی را نمی‌توان از همبستگی استنباط کرد. یعنی می‌تواند متغیر سومی وجود داشته باشد که ارتباط بین دو متغیر مورد مقایسه را توصیف کند. برای مثال، تحقیقات نشان می‌دهد بین اضطراب مادران و یادگیری کودکان رابطه معکوس وجود دارد. ممکن است کاهش یادگیری کودک و اضطراب مادر ناشی از علل دیگری مانند درآمد پایین خانواده، مشکلات ژنتیکی و غیره باشد
• گاهی بین متغیرها همبستگی ساختگی، مصنوعی یا مجازی وجود دارد. درحالی‌که احتمالاً رابطه و قطعاً رابطه علی بین آن‌ها وجود ندارد. برای مثال بین هوش و رنگ چشم افراد همبستگی وجود دارد.
• همچنین همبستگی‌ای که در یک نمونه قابل ملاحظه است، ممکن است در نمونه دیگر معادل صفر باشد.

ضریب همبستگی پیرسون، جزء آزمون‌های آماری پارامتریک محسوب می‌شود که نشان دهنده درجه رابطه خطی بین دو متغیر است و توسط کارل پیرسون ارائه شده و آن را با حرف r نشان می‌دهند. مقدار آن بین دو عدد ۱+ و ۱- تغییر می‌کند. مقدار قدر مطلق ضریب همبستگی، شدت یا درجه رابطه بین دو متغیر و علامت آن (مثبت یا منفی) جهت رابطه (مستقیم یا معکوس) را نشان می‌دهد. ضریب همبستگی پیرسون یک شاخص متقارن است. یعنی همبستگی بین متغیرهای  X و Y با همبستگی بین متغیرهای Y و X برابر است.

آموزش همبستگی در SPSS