آزمون من ویتنی و تی مستقل در SPSS
این آزمون، میانگین دو گروه از پاسخ گویان را با یکدیگر مقایسه می کند. به عبارتی دیگر در این آزمون، میانگین های بدست آمده از نمونه های تصادفی مورد قضاوت قرار می گیرد. بدین معنی که از دو جامعه مختلف، نمونه هایی اعم از اینکه تعداد نمونه مساوی یا غیر مساوی باشند، به طور تصادفی انتخاب کرده و میانگین های آن دو جامعه را با هم مقایسه می کنیم.(منصور فر، ۱۳۸۴: ۲۰۱)
این روش بر پایه ی توزیع نرمال t بوده و برای نمونه های کوچک نیز، زمانی بهترین کاربرد را دارد که داده های متغیر مقایسه شونده در گروه های مستقل از توزیع نرمال برخوردار باشد.
پیش فرض های آزمون t با دو نمونه مستقل
الف) متغیری که میانگین آن در دو گروه مستقل مقایسه می شود باید کمی باشد(یعنی مقیاس آن فاصله ای یا نسبی باشد)
ب) مقیاس متغیری که در آن مقایسه انجام می شود باید کیفی و در سطح اسمی(دو وجهی) باشد.
ج) متغیری که در آن مقایسه میانگین انجام می شود باید مستقل و از دو جمعیت متفاوت باشند.
د) توزیع داده های متغیری که میانگین آن در دو گروه مستقل مقایسه می شود باید نرمال باشد.(مرادی، ۱۳۹۵)
خوب اکنون فرض می کنیم موضوع پژوهشی داریم که قصد داریم در آن سازه ای با عنوان عوامل استرس زا (Creator) را در بین دانشجویان دختر و پسر مورد مقایسه قرار دهیم. بنابراین فرضیه ای با این گزاره مشاهده می کنیم
«سازه عوامل ایجاد کننده استرس در بین دانشجویان آقا و خانم تفاوت دارد.»
ابتدا باید بررسی کنیم آیا پیش فرض های بیان شده برای انجام آزمون پارامتریک مقایسه میانگین برای دو نمونه مستقل را داریم یا خیر؟
شرط اول) سازه عوامل ایجاد کننده استرس متغیری کمی است زیرا این سازه توسط چندین شاخص اندازه گیری شده است و ما این شاخص ها را توسط عملیات compute به یک ستون در نرم افزار spss تبدیل کرده ایم. بنابراین شرط اول برقرار است.
شرط دوم) جنسیت متغیری اسمی(کیفی) و دو ارزشی است بنابراین شرط دوم برقرار است.
شرط سوم) همچنین گروه های آقایان و خانم ها از یکدیگر مستقل هستند که منجر به تایید شرط سوم می شود
شرط چهارم) همچنین در بخش پیش پردازش ها شکل توزیع متغیر های پژوهش بررسی شده است که نشان می دهد توزیع داده های این متغیر ها نرمال هستند بنابراین پیش شرط چهارم برای انجام آزمون t با دو نمونه مستقل برقرار است( توجه شود که پیش تست نرمال بودن توزیع داده های سازه عوامل ایجاد کننده استرس باید حتما توسط آزمون چولگی و کشیدگی سنجیده شود. پیرامون این موضوع در مقالات گذشته و کتاب های قرار داده شده در سایت بحث های کاملی انجام شده است)